Dziś powrócimy do wertowania cyfrowego archiwum farerskiej prasy, by przekonać się jakim echem niosły się doniesienia z dalekiego świata w prasie Wysp Owczych na przestrzeni dekad minionego stulecia.
Tag: tunele (Page 1 of 2)
Internetowe archiwum wydawnictwa naukowego Fróðskapur Uniwersytetu Wysp Owczych jest istną kopalnią faktów i ciekawostek o archipelagu. Na ponad dwudziestu tysiącach stron spisanych po farersku, angielsku i duńsku naukowych opracowań i książek znajdziemy chyba każdy aspekt farerskiej rzeczywistości.
Komunikacja. Strandfaraskip Landsins na promie łączącym Streymoy z Sandoy wprowadziło system rezerwacji miejsc dla samochodów. Wszyscy podróżujący na tej oblężonej trasie wyczekują otwarcia tunelu Sandoyartunlar. Do roku 2023 czas szybko zleci. Wcześniej mieszkańcy Sandoy radzili sobie z kolejkami na prom w nowoczesny sposób. Jak donosi wiarygodne źródło, Farerczycy zamontowali w Sandur „niezależną” kamerkę internetową, z której obraz odświeżano co pół minuty, pozwalającą obserwować rosnący ogonek aut przed przybiciem promu.
 |
| Prom Teistin (linia 60) płynie z Gamlarætt (Streymoy) do Skopun (Sandoy) |
Sport. W Polsce złota jesień, a na Farojach wiatr bawi się w berka z piłkarzami podczas treningu drużyny EB/Streym.
Literatura. The Tower at the Edge of the World (pol. Wieża na szczycie świata, dun. Tårnet ved verdens ende), ostatnia pozycja w bogatym dorobku literackim Williama Heinesena, w przekładzie W. Glyn Jonesa ukaże się w styczniu 2018 roku nakładem wydawnictwa Dedalus Books. Tak swoją powieść opisał sam Heinesen – mozaika poetycka o najwcześniejszym dzieciństwie. W planach wydawniczych Dedalus Books jest także nowy przekład powieści Noatún z roku 1938.
 |
| Koltur i droga do Syðradalur na Google Street View |
Kartografia. Po intensywnych staraniach Wyspy Owcze doczekały się swojego miejsca na google’owym Street View. W domowym zaciszu możemy dotrzeć na Akraberg lub podziwiać Kunoy i Kalsoy z perspektywy drogi wiodącej z Syðradalur. Brakuje jedynie szumu wiatru i beczenia owiec w tle.
Deszczowy kwietniowy dzień na Kalsoy. Godzina 10:20. Prom Sam, niestrudzenie od ponad 40 lat przemierzający wody Kalsoyarfjørður, przybił właśnie do przystani w Syðradalur, aby ze swej metalowej paszczy wypluć kilku kalsjarczyków. Czekają na nich samochody grzejące już od dobrego kwadransa silniki (to swoją drogą dość ciekawy farerski zwyczaj). Kilku pozostałych pasażerów-turystów wsiądzie zaraz do wypożyczonych aut i ruszy niemrawo kawalkadą do Trøllanes. Do pokonania 18 km farerskiego wąskiego asfaltu, w tym ponad pięć przez cztery tunele.
 |
| Prom Sam |
W roku 1979 na Kalsoy rozpoczął się bum na budowę tuneli. Cztery osady zamieszkałe obecnie przez 76 mieszkańców (jeszcze w 2003 roku było ich 147) połączono już w kolejnym roku tunelami Villingardalstunnilin, Ritudalstunnilin, Mikladalstunnilin, uzupełniając je w roku 1985 tunelem Trøllanestunnilin.
 |
| Wylot Trøllanestunnilin |
Farerczycy do dziś starają się opanować trudną sztukę oceny odległości w kilkukilometrowej ciemnej wąskiej tubie zakończonej świetlistym punktem. Nieraz zdarzy się, że ten punkt przeistoczy się w przednie światła auta jadącego z naprzeciwka i trzeba będzie włączyć wsteczny. Genetycznie zakodowana farerska cierpliwość i uprzejmość pozwoli wam spokojnie wycofać się do najbliżej zatoczki.
Przytoczona wcześniej liczba cztery odnosząca się do tuneli na Kalsoy nie jest tak do końca precyzyjna. Niezamieszkaną dolinę Djúpidalur łączy z resztą wyspy odnoga Trøllanestunnilin zwana Teymur í Djúpadal*. Znalezienie tej króciutkiej odnogi wcale nie jest prostą sprawą. Jadąc na północ w kierunku Trøllanes warto obserwować zatoczki do wymijania się w wąskim, nieoświetlonym tunelu. Po prawej stronie, naprzeciw jednej z mijanek znajduje się szlaban i strzałka wskazująca wyjście ewakuacyjne. U wylotu tunelu kawał ubitej ziemi (ledwo pozwalający na zawrócenie), spora kałuża i owcze bobki.
 |
| Wylot tunelu Teymur í Djúpadal |
 |
| Dolina Djúpidalur |
220-metrowy tunel pozwolił w połowie lat 80-tych lokalnym farmerom wypasać owce na rozległych pastwiskach trudno dostępnej doliny Djúpidalur. Kilka lat później rynek połowu ryb, będący głównym źródłem finansowania farerskiego budżetu (w tym nieco szalonego tunelowego bumu), załamał się. Dla Wysp Owczych nadchodził niezwykle trudny czas.
* Teymur í Djúpadal – cugiel (teymur) ku głębokiej (djúp) dolinie (dalur)
Referendum konstytucyjne. Jak podaje Politico Europe, 25 kwietnia 2018 roku odbędzie się referendum, w którym obywatele Wysp Owczych zdecydują o ewentualnym przyjęciu nowej konstytucji. Jej ostateczny tekst poznają farerscy parlamentarzyści na inauguracyjnej sesji 29 lipca. Głosowanie może otworzyć drogę do niepodległości Farojów.
 |
| Løgting – budynek farerskiego parlamentu (uznawanego za najstarszy, do dziś funkcjonujący w Europie) |
Fyri veður. Pierwsze trzy miesiące w 2017 roku obfitowały w dni, w których na stronie ssl.fo pojawiały się żółte komunikaty zaczynające się od słów „Z powodu pogody”. Odwoływano promy
łączące Nólsoy, Sandoy, Hestur i Suðuroy ze światem. Stacje meteorologiczne odnotowywały porywy wiatru osiągające 50 m/s. Wyspiarze kręcili filmy, w których woda przeczy prawom grawitacji.
Stormur.
Opublikowany przez Høgni Jensen na 14 marca 2017
Eysturoyartunnilin. Prace nad tunelem z podmorskim rondem, który ma skrócić dojazd z Tórshavn do Strendur i Runavík na Eysturoy, nabierają tempa. Pod koniec stycznia specjalistyczny sprzęt budowlany (700 ton ładunku) przypłynął na Faroje z norweskiego Drammen. 21 lutego miała zaś miejsce pierwsza kontrolowana detonacja (skotið) ładunków wybuchowych na placu budowy w pobliży Strendur.
Føroya Bjór við føroyskum whisky um trý ár. Założony w Klaksvík w 1888 roku browar poszerza swoją ofertę, już za trzy lata rozpocznie sprzedaż pędzonej na Farojach whisky. Dlaczego mamy nie wiedzieć jak pędzić dobrą whisky? W każdym farerskim domu dojrzewają przecież świetne trunki – powiedział farerskim wiadomościom „Dagur og vika” szef browaru Einar Waag.
 |
| Føroya Bjór |
Sport. Vikingur zdobywcą Superpucharu Wysp Owczych (Stórsteypadystur) i to po raz czwarty z rzędu. Na Tórsvøllur „Wikingowie” pokonali 2:1 ekipę KÍ Klaksvík. Bramki dla drużyny z Eysturoy zdobyli Gunnar i Sølvi Vatnhamar. Co ciekawe klub swoją siedzibę ma w Leirvík, zaś mecze rozgrywa w oddalonej o 5 km Norðragøcie.
 |
| Tórsvøllur – narodowy stadion piłkarski |
Kulinaria. Restauracja KOKS z Tórshavn uhonorowana została prestiżową Gwiazdką Michelina. W Polsce to wyróżnienie otrzymały jak dotąd tylko dwie knajpy.
Ach, zapomniałbym o literackiej polsko-farerskiej „aferze” i wizycie TVNu na Wyspach Owczych. Czego się nie zrobi, żeby sprzedać kolejną książkę.
O osiemnastu wyspach zagubionych wśród północnych mórz. Subiektywnie. Czasem nawet bardzo.
